Yerel Yönetimlerden Beklentilerimiz (20 ARALIK 2008)
20 Aralık 2008
SAYIN BASIN MENSUPLARI!
Sağlanan bazı olumlu gelişmelere rağmen ülkemizde yaşayan milyonlarca engelli vatandaşımızın sorunlarının sosyal devlet anlayışının gerektirdiği ilkeler doğrultusunda insan onuruna yakışır çağdaş çözümlere kavuşturulabildiğini söyleyemeyiz. Çözüm bekleyen sorunların başında yoksulluk, eğitimsizlik, işsizlik ve ayrımcı uygulamalar gelmektedir.
Bir taraftan görme engellilerin eğitimi alanında büyük bir geriye gidiş yaşanırken diğer taraftan özel eğitim ve rehabilitasyon hizmetleri plansız ve denetimsiz biçimde hızla özel sektöre havale edilerek önemli bir kaynak ısrafına yol açılmaktadır. İnandırıcı olmayan gerekçelerle Niğde Görme Engelliler İlköğretim okulunun kapatılması diğer okulların durumuna yönelik endişelerimizi arttırmakta olup engellilerin en temel hakkı olan eğitim hakkının İHLAL edilmekte olduğu gerçeğini kamuoyunun dikkatine sunmak istiyoruz. Yasalarla verilen bazı haklar yönetmeliklerle kısıtlanmaktadır.
2006 yılında yayınlanan Engellilere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Yönetmeliğiyle engellilik oranları aşağı çekilerek engellilerin daha önceden yararlandığı haklar kısıtlanırken, yaşlılara ve muhtaç engellilere maaş bağlanmasıyla ilgili 2022 sayılı yasanın hakları daraltıcı şekilde yorumlanması yoluyla çok sayıda engelli vatandaşımız mağdur edilmektedir.
Kentlerimizde ulaşım hizmetlerinin, yolların, kaldırımların, kamuya açık yapılarda merdivenlerin, kapıların, asansörlerin, tuvaletlerin bir türlü engellilerin durumuna uygun standartlara kavuşturulamayışı, yasal boşluklar nedeniyle görevini yerine getirmeyen sorumlular hakkında ise hiçbir yaptırım uygulanamayışı sorunların boyutlarını gösteren somut işaretlerdir.
Derneğimiz engellilerin yaşamakta olduğu sorunların çözümü konusunda başta resmi yetkililer olmak üzere toplumun tüm kesîmlerini üzerine düşen sorumlulukları yerine getirmeye çağırmaktadır.
Altı Nokta Körler Derneği olarak 29 Mart 2009 tarihinde yapılacak olan yerel seçimler nedeniyle belediye başkan adaylarının engellilerle ilgili program ve politikalarını çok yakından takip etmekte olduğumuzu da belirtmek istiyoruz. İlk kez aday olanların engellilere yönelik ortaya koydukları program ve politikaların doğruluk, gerçekçilik ve samimiyet düzeylerine, yeniden aday olanların ise önceki dönemde yaptıkları hizmetlerin niteliğine bakılarak engelli vatandaşların oylarının şekilleneceği bilinmelidir. Sosyal belediyecilik; beldesinde yaşayan tüm vatandaşların ayrım gözetmeksizin eşit bireyler olarak bedensel, duygusal, sosyal ve zihinsel yönden gelişmelerini, anayasa ve yasalarla güvence altına alınan haklarını kullanabilmelerini, insan onuruna yaraşır bir yaşam standardına erişebilmelerini, toplumsal yaşamın her alanında eşit hak ve sorumluluklara, eşit fırsat ve olanaklara sahip olmalarını sağlamayı amaçlayan ve bunları hayata geçirmeyi başaran belediyecilik demektir.
Yıllardan beri derneğimizin savunageldiği engellilerin kendi sorunlarının çözümüyle ilgili konularda söz ve karar sahibi olma ilkesinin yerel yönetimler düzeyinde de yeterince hayata geçirilemeyişinin bugüne kadar yaşanan yanlış ve eksik uygulamaların kaynağını oluşturduğu artık kabul edilmelidir. Bu nedenle yeni dönemde Altı Nokta Körler Derneğinin seçilecek belediye başkanlarından önemli bir talebi vardır. Bu; engellilere yönelik bütün hizmetlerin planlama, uygulama ve değerlendirme aşamalarında engellileri temsil niteliği olan demokratik kitle örgütlerinin söz ve karar sahibi olma haklarının tanınması ve hayata geçirilmesi talebidir.
Yerel yönetimlerin temel görevi, eşitlik ve sosyal adalet, açıklık ve dürüstlük ilkeleri doğrultusunda, planlı ve sağlıklı bir altyapı, düzenli bir trafik, yürünebilir düzgün kaldırımlar, güvenli ve huzurlu bir kent, temiz ve yeşil bir çevre hedeflerini gerçekleştirmeyi başarmaktır.
Yerel Yönetimlerden Beklentilerimiz
Altı Nokta Körler Derneği olarak yerel yönetimlerin engellilere yönelik program ve politikalarında göz önünde bulundurmaları gereken öncelikli hedefleri şu şekilde sıralayabiliriz.
- Belediyelerle engelli sivil toplum örgütleri arasında iletişim ve işbirliğini güçlendirmek, ortak projeler hazırlamak ve geliştirmek, belirlenen görüş ve önerileri belediye meclislerine sunabilmek, uygulamalardaki eksiklikleri değerlendirebilmek üzere demokratik katılımı esas alan ve belirli yetkileri olan engelli danışma meclisleri oluşturulmalıdır.
- 1997 yılında çıkarılan 572 Sayılı KHK gereğince kentsel ulaşım hizmetlerinin, yolların, kaldırımların, kamuya açık yapıların ve kullanım alanlarının engellilerin durumuna uygun standartlara kavuşturulması öngörülmüş ancak 2005 yılına kadar hiçbir ilerleme kaydedilememiştir. 2005 yılında çıkarılan 5378 sayılı Özürlüler Yasasıyla ise bu konuda 7 yıllık yeni bir süre daha tanınmış olup bu süre 2012 yılında dolmuş olacaktır. Yasada öngörülen koşulların yerine getirilmesi belediyeler için öncelikli bir görev olmalıdır. Ayrıca İmar planlarının yapımı, uygulanması, yapıların inşaat ve iskân ruhsatı aşamalarında Türk Standartları Enstitüsünün engelliler için belirlediği standartlara uyulması mutlaka sağlanmalı ve uygulamalar mutlaka denetlenmelidir.
- Kentlerimizdeki tüm kaldırımlar engelliler için standartlara uygun, yürünebilir hale getirilmeli ve otomobillerin işgalinden mutlaka kurtarılmalıdır.
- Metro istasyonlarındaki biniş platformlarında bulunan renkli emniyet şeritleri görme engellilerin ayakla fark edebilecekleri kabartma zemin özelliğine kavuşturulmalı, yeni kurulacak metro istasyonları tekerlekli sandalye kullanan engellilerin de yararlanabileceği özellikte inşa edilmelidir.
- Bölgenin işgücü piyasasının ihtiyaçları tespit edilerek bu ihtiyaçlara uygun alanlarda engellilere yönelik mesleki eğitim kursları çeşitlendirilmeli ve yaygınlaştırılmalıdır.
- Engelli vatandaşlarımız için yaşam evleri, bakım evleri, eğitim ve teknoloji merkezleri, kütüphaneler, korumalı iş yerleri gibi hizmet tesisleri ihtiyaca uygun sayıya ve niteliğe kavuşturulmalı, her engel grubunun durumuna uygun özel donanımlı spor tesisleri kurulmalıdır.
- Belediyelere ait otopark, büfe, dükkân gibi iş yerlerinin engelliler tarafından işletilmesi konusunda kolaylıklar ve öncelikler tanınmalı, engellilerin ürünlerini pazarlayıp satabilmeleri için merkezi yerlerde sağlıklı çalışma koşullarına sahip kapalı alanlar oluşturulmalıdır.
- Özürlülüğü önleyici tedbirler çerçevesinde, koruyucu sağlık hizmetleri, sağlık taramaları, erken teşhis ve tedavi uygulamaları etkinleştirilip yaygınlaştırılmalıdır.
- Kendisine yardımcı olabilecek kimsesi bulunmadığı için sosyal ve kültürel etkinliklere katılma, resmi ve özel kurumlardaki işlerini takip edebilme, muayene ve tedavi ihtiyaçlarını karşılama gibi konularda sıkıntı yaşayan engelli vatandaşlarımızın gitmeleri gereken yerlere götürülüp getirilmeleri için belediye bünyesinde gerekli sayıda yetişmiş personellerin ve özel donanımlı taşıtların bulunduğu refakatçi ve taşıma hizmeti veren uzmanlaşmış birimler oluşturulmalıdır.
- Belediyelerce yürütülen eğitim, kültür, sanat, spor ve rekreasyon faaliyetlerinde mutlaka engelli vatandaşlarımızı da dikkate alan onların toplumla bütünleşmelerini sağlayan programlar yapılmalı ve uygulanmalıdır.
- Engellilerin kullandığı özel araç-gereçlerin belediyelerce temin edilip dağıtılması, kalite ve standartlara uyulması, gerçek ihtiyaç sahiplerine ulaştırılması gibi hususlarda sağlıklı işleyen mekanizmalar geliştirilmelidir.
- Engellilere hizmet amacıyla belediyelerin stratejik planlarda yer alan hedefler ve belediye meclisi kararları kâğıt üzerinde kalmamalıdır.
- Her belediye bünyesinde engelli vatandaşlara yönelik hizmetleri, sivil toplum örgütleriyle ilişkileri organize etmek üzere deneyimli yöneticisi, yeterli sayıda nitelikli personeli, yeterli bir bütçesi bulunan Engelliler Müdürlüğü kurulmalıdır.
- Tam katılım ve fırsat eşitliği ilkesinin gerektirdiği anlayış doğrultusunda siyasi partilerce bilgi ve deneyim sahibi engelliler belediye meclisi aday listelerinde seçilebilecek sıralara konulmalıdır.
